Het Tibetaanse volkslied zingen in Tibet

Drie jaar geleden zong Pema Wangchen in Tibet het Tibetaanse Volkslied. Hierop werd hij gearresteerd en zo zwaar mishandeld dat hij  drie jaar later alsnog aan de gevolgen daarvan overleden is.

Na zijn arrestatie in februari 2016 werd zanger Pema Wangchen meer dan een maand vastgehouden, zonder  enige vorm van proces. Tijdens zijn gevangenschap werd hij gemarteld en toen hij weer vrij kwam was zijn gezondheid ernstig aangetast. Hij vertelde in 2017 dat hij na zijn vrijlating verschillende ziekenhuizen had bezocht maar niet behandeld werd.
Enkele dagen geleden werd Pema’s conditie slechter, hij klaagde onder andere over rugpijn. Pema werd naar een ziekenhuis in Chengdu gebracht waar hij 26 april jl.overleed. Pema was 31 jaar.

Tijden zij jeugd heeft Pema een tijd in India op school gezeten om daarna weer terug te keren naar zijn geboorteplaats Woksang.
Hij laat zijn ouders, zijn ex-vrouw en drie kinderen, en zijn huidige vrouw en zoon achter.

Zijn broer Palden Thinley, was een monnik in het klooster van Kardze, hij werd in 2008 veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar omdat hij deelnam aan protesten tegen de Chinese overheersing. Incidentele protesten tegen de Chinese machthebbers  hebben sinds 2008 plaatsgevonden in Kardze en andere Tibetaanse regio’s.
De meeste protesten gingen om de vrijheid van het Tibetaanse volk en de terugkeer van de spirituele leider van de Tibetanen, de veertiende Dalai Lama die in 1959 bezet Tibet ontvluchtte.
Het Tibetaanse volkslied  བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ།, Bod Rgyal Khab Chen Po’i Rgyal Glu bekend onder de titel  Gyallu, is geschreven door Trijang Rinpoche in 1950. Het wordt door de Tibetaanse regering in ballingschap gebruikt maar in China en de Tibetaanse Regio is het ten strengste verboden door de Chinese overheid.
Het eerste volkslied van Tibet werd volgens Tashi Tsering geschreven door een Tibetaanse geleerde tijdens de periode van de zevende Dalai Lama, ergens tussen 1745 en 1746.

Vlak voor het verlijden van Pema Wangchuk meldde de organisatie Gu Chu Sum dat de voormalige politieke Tibetaanse gevangene Lekshey, ook bekend als Yeshe Thupten, in Lhundrub county in de Tibetaanse Autonome Regio, was overleden. Ook hij verkeerde in slechte gezondheid sinds zijn vrijlating na een gevangenisstraf opgelegd door de Chinese autoriteiten. In de Chinese gevangenis is hij zwaar gemarteld. Yeshe Thupten was een monnik in het  Phenpo Nalanda klooster en werd door de Chinese autoriteiten gearresteerd in 1995, wegens het protesteren tegen de Chinese overheidspropaganda inzake ‘patriottische heropvoeding’. Yeshe zat vijf jaar in de gevangenis en tegen de tijd dat hij in 2000 werd vrijgelaten was zijn gezondheidstoestand kritiek. Twee jaar zat hij in de Gutsa gevangenis en werd toen overgebracht naar de beruchte Drapchi gevangenis. Daar werd hij fysiek en mentaal zo slecht behandeld en gemarteld dat zijn fysieke én mentale staat heel slecht waren toen hij werd vrijgelaten, hij is hiervan nooit hersteld.
Zijn familie staat op het moment onder streng toezicht van de Chinese overheid en er wordt verder niets bekend gemaakt over zijn overlijden of de omstandigheden waaronder hij is overleden.
Freedom House, het Amerikaanse onderzoeksinstituut betreffende democratie, politieke vrijheid en mensenrechten, heeft Tibet genoemd als tweede minst vrije regio in de wereld in het rapport  Freedom in the World 2019.

Bron: Radio Free Asia (RFA), Stichting GuChuSum, Freedom House

foto top: A Tibetan monk stages a solo protest in Sichuan against Chinese rule in Tibetan areas in a file photo. (foto door RFA luisteraar)