Tibet ‘vergeten’ in Nederlands beleid
Geen woord over de onderdrukking door Corry Nicolay
Dit jaar is het zestig jaar geleden dat de dalai lama uit Tibet naar India is gevlucht, omdat de Chinese regering zich Tibet wilde toe-eigenen. De zes miljoen Tibetanen moeten hun cultuur loslaten en ‘gewoon Chinees’ doen. Daar passen de dalai lama en het boeddhisme niet in.
Nu heeft de Nederlandse regering een China-strategie ontwikkeld met als motto Een nieuwe balans . In de notitie komt Tibet helemaal niet voor. Het doden van duizenden monniken, de onderdrukking van de Tibetanen en het vernietigen en roven van kostbaarheden, wordt niet genoemd. De economische belangen zijn blijkbaar belangrijker dan de mensenrechten.
De Chinezen zijn nu de baas en Tibetanen moeten hun opdrachten uitvoeren. Tien jaar geleden vlogen we naar Lhasa, de hoofdstad van Tibet. Overal hingen Chinese karakters, vaak over de Tibetaanse teksten heen. Als we een eethuisje zochten, moesten we van soldaten naar een Chinees restaurant. Liever gingen we Tibetaans eten en de soldaten keken kwaad. Het yakvlees en de sliertjessoep met apart brood waren heerlijk. Een fooi wilden de Tibetanen niet hebben, als wij maar smulden.
Op het grote Jokhang-plein bekeken we de stoepa, een boeddhistische tempel. We zagen dat edelstenen uit beelden waren gewrikt en overal waren Chinese soldaten. Op het plein kwamen mensen naar ons toe en lieten merken hoe blij ze met ons waren. We gaven vrouwen blokjes zeep, omdat dit voor de meeste mensen daar onbetaalbaar is. Soldaten wilden het afpakken, maar dat wilden wij niet en we verzetten ons. Snel liepen de Tibetanen met hun zeep weg en de soldaten gingen terug in hun witte partytenten die overal op het plein stonden.
Een dag later mochten we hooguit een uur in het bekende Potalapaleis rondlopen, met stempels controleerden Chinese soldaten de tijd. Over het boeddhisme mocht niets worden verteld. Maar achter grote beelden waren de soldaten onzichtbaar en vertelde een gids ons fluisterend meer.
Tibetaanse vrouwen en mannen veegden de straat voor een grijpstuiver aan. Hun land en vee zijn afgepakt en ze mogen niet meer in hun tent wonen. De kinderen moeten Chinees leren en er zijn alleen nog Chinese scholen. Mensen die Tibetaans spreken, worden opgepakt en verdwijnen zonder proces in de gevangenis.
Het eerst zo brandschone bergwater is vervuild door de lozingen van de Chinese fabrieken, snel gebouwd om grondstoffen te delven. Net als grote stuwdammen, die grote invloed hebben op het ecosysteem en de biodiversiteit. Tegen een royale vergoeding wonen al miljoenen Chinezen in Tibet en hun baan is verzekerd met een goed inkomen. Tsering Jampa, de directrice van de Internationale steun aan Tibet, noemt het ‘ontvolking’.
In Een nieuwe balans is het alsof Tibet niet bestaat voor de Nederlandse regering. Geen woord over de onderdrukking van de Tibetaanse bevolking door China. Minister Blok zei bij de presentatie: ,,Samenwerken waar het kan, beschermen waar het moet.’’ Daarmee bedoelt hij niet het beschermen van het Tibetaanse volk. Waarom doet onze regering zo? Handel en mensenrechten kunnen toch hand in hand gaan?
Kom op regering, laat je niet door China regeren over de rug van het Tibetaanse volk.
CORRY NICOLAY
Oud-beleidsfunctionaris in Heerenveen.
Deze tekst werd 7 augustus 2019 gepubliceerd in de Leeuwarder Courant als ingezonden stuk/ Te Gast.
foto top: Potala © SOTC